The Wall Street Journal gazetesi, AB'nin Kiev'e yardım konusunda Macaristan engelini aşacak yeni bir fon oluşturmayı hedeflediğini yazdı.
AB ülkeleri arasında yapılan gizli görüşmelerde ortaya çıkan taslak belgelere atıfta bulunan gazete, Avrupa Dış Eylem Servisi'nin Ukrayna'ya yardım sağlamak üzere yeni bir plan hazırladığının altını çizdiği haberinde, bu plan kapsamında Kiev'e yardım tahsisi konusunda Macaristan'ı etkisiz kılacak yeni bir fon oluşturmayı hedefliyor.
2027'ye kadar 5 milyar euro
Gazete, Avrupa Dış Eylem Servisi'nin Ukrayna için bütçe dışı Avrupa Barış Fonu'nun varlıklarından yaklaşık 6,5 milyar Euro içerecek ve bunun yanında 2024'ten 2027'ye kadar yılda 5 milyar Euro'ya kadar ödeme yapılacak özel bir askeri fon oluşturulmasını önerdiğini yazdı.
Wall Street Journal'a göre girişim, bu paranın önümüzdeki dört yıl boyunca Kiev'e askeri yardımda bulunacak AB ülkelerine tazminat olarak ödenmesini öngörürken, paranın geri kalanı ise AB'nin Ukrayna ordusuna yönelik eğitim programının masraflarını karşılamak için kullanılacak.
“Proje, 2024 yılında üye ülkelere yaklaşık 7.5 milyar Euro değerinde askeri yardım için geri ödeme sunabilir” ifadelerini kullanan ABD gazetesi, iddialara göre böyle bir yardım projesinin daha küçük Avrupa ülkelerinin kaynaklarını ortak alımlarda bir araya getirerek Ukrayna'ya daha fazla yardım sağlamalarına olanak tanıyacağının altını çiziyor.
Aralık 2023'te Belçika'nın başkenti Brüksel'de AB üyesi 27 ülkenin devlet veya hükümet başkanlarının katılımıyla iki gün süren AB Liderler Zirvesi'nde Macaristan, Ukrayna'ya 50 milyar dolarlık AB yardımını veto etmişti.
Macaristan'ın vetosunu engelleyebilir
Kiev için sağlanacak olan ve Macaristan vetosunun üzerinden atlayacak olan yeni fon aynı zamanda Avrupalıların ihtiyaç duyduğu kaynakların tahsisinde Kiev ile iş birliği yapmasını da kolaylaştıracak. Gazete, yeni fonun yapısının, Macaristan tarafından düzenli olarak bloke edilen ya da karşılığında bir şeyler talep etmek için "kaldıraç" olarak kullanılan engellerden kaçınacağına da dikkat çekiyor.
Ocak ayı başında konuşan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa bütçesinden bu tür fonların tahsisine ilişkin müzakerelerin başarısız olması durumunda komisyonun Kiev'e AB mali yardımı için alternatif seçenekler hazırladığını duyurmuştu. Leyen'e göre geçen yılın sonunda aktarılan fonlar Ukrayna'nın 2024 yılı başındaki masraflarını karşılaması için yeterli olurken, aralık ayı ortasında Brüksel'de yapılan zirvede Macaristan, AB'nin 2024-2027 yıllarını kapsayan çok yıllık bütçesinde Kiev'e makro-finansal yardım için 50 milyar euroluk bütçe artışını veto etmişti.
Ukrayna'nın AB üyesi olamayacağını savunan Macar Başbakan Viktor Orban, Ukrayna’nın AB’ye üyelik müzakerelerinin başlatılmasına karşı oy kullanmazken, “Budapeşte'nin Ukrayna’nın AB üyeliği sürecini engellemesi için daha birçok fırsatı olacak” ifadelerini kullanmıştı.
Kiev'in çok yıllık finansmanına ilişkin yeni AB Zirvesi’nin 1 Şubat'ta Brüksel'de yapılması bekleniyor.