Diyarbakır Barosu’nun web sitesinde, “Yüzleşme ve Helalleşme 24 Nisan 1915 Tarihinden Başlamalıdır” başlıklı açıklama gerekçe gösterilerek, Baro Başkanı Nahit Eren ve 10 yönetim kurulu üyesi avukat hakkında TCK’nin 301 maddesi kapsamında yeni bir dava daha açıldı. Bununla birlikte 2017'den beri baro yöneticileri hakkında açılan dava sayısı altıya yükseldi.
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, 24 Nisan 2022’de Diyarbakır Barosu’nun web sitesinde yayınlanan “Yüzleşme ve Helalleşme 24 Nisan 1915 Tarihinden Başlamalıdır” başlıklı açıklamada, “eleştiri boyutunu aşan ifadeler” bulunduğu iddiasıyla inceleme başlattı. Savcılık, Baro yöneticileri hakkında TCK 301. maddesinde yer alan, “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ve Devletin Yargı Organlarını Alenen Aşağılama” suçundan soruşturma açılması için Adalet Bakanlığı’ndan izni istedi.
Baro yöneticilerinin yargılanmasına karar verildi
Avukatların görevleri nedeniyle işlediği iddia edilen suçlarla ilgili davalar, yasa gereğince ikamet ettikleri adrese en yakın ildeki ağır ceza mahkemesinin kararıyla açılıyor. Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği'nden Deniz Tekin'in aktardığına göre, Diyarbakır’a en yakın il olan Batman 1. Ağır Ceza Mahkemesi, 30 Nisan 2024’de verdiği kararda, baro yöneticilerinin TCK 301. maddeden yargılanmaları için son soruşturma izni verdi.
Mahkeme son soruşturma izni kararının gerekçesinde baro yöneticilerinin yaptığı, “Yüzleşme ve Helalleşme 24 Nisan 1915 Tarihinden Başlamalıdır” başlıklı açıklamanın TCK 301’inci maddesi suçu yönünden yargılanmayı gerektirir nitelikte olduğu savunuldu.
Savcılık, bakanlık ve mahkeme kararlarında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözlerine yer vermedi
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Adalet Bakanlığı'na gönderilen fezleke, bakanlığın soruşturma izni yazısında ve Batman 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nin avukatlar hakkındaki son soruşturma izni kararında, Diyarbakır Barosu'nun suçlama konusu yapılan yazısında referans gösterilen AKP Genele Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 24 Nisan ile ilgili sözlerine yer verilmemesi dikkat çekti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, 24 Nisan 2014'te yaptığı ve baronun açıklamasında yer alan sözleri şöyleydi: "...Nitekim 2014 yılının 24 Nisan günü Sayın Recep Tayip Erdoğan '20. yüzyılın başındaki koşullarda hayatlarını kaybeden Ermenilerin huzur içinde yatmalarını diliyor, torunlarına taziyelerimizi iletiyoruz' demiş. 1915 olaylarını 'gayr-ı insani sonuçlar doğuran hadise' olarak değerlendirerek bu karanlık tarih ile yüzleşme açısından önemli bir açıklama olmuştur."
Mahkeme, yargılamanın yapılması için dosyayı Diyarbakır'da görevli ve yetkili ağır ceza mahkemesine gönderdi. Davanın yargılamasına önümüzdeki aylarda başlanacak.
Aynı maddeden sekiz soruşturma, altı dava, dört beraat
Diyarbakır Barosu yöneticileri, Ermeni aydınların bir gece evlerinden toplanarak sürgüne gönderildiği ve Ermeni Soykırımı'nın başladığı gün kabul edilen 24 Nisan 1915'in yıl dönümünde yaptıkları anma ve yüzleşme temalı açıklamalar nedeniyle 2017-2024 yılları arasında TCK 301'inci maddeden toplam sekiz soruşturma ile karşı karşıya kaldı. Bu soruşturmaların altısı dava aşamasına geçti.
Mahkemeler, baro yöneticilerinin 24 Nisan açıklamalarının ifade özgürlüğü kapsamında olduğu gerekçesiyle dört davada beraat kararı verdi. 2021 ve 2022 yılında yapılan açıklamalar nedeniyle açılan davalar hâlâ devam ediyor. 2023 ve 2024 yılında yapılan açıklamalarla ilgili açılan soruşturmalar ise sürüyor.